STRUKTURA RASPOLOŽIVIH PRIRODNIH RESURSA OPŠTINE MIONICA

Prirodni resursi Mionice

Opština Mionica je jedna od opština Kolubarskog okruga.  Zauzima površinu od 329,5 km² od čega je šumsko zemljište na 9 977,74 ha. Prostire se od ogranaka Maljena i Suvobora na severu do desne obale reke Kolubare. Graniči se sa Valjevom, Lajkovcem, Ljigom, Gornjim Milanovcem i Požegom.

Značajni prirodni resursi opštine Mionica su: poljoprivredno zemljište i šume. Poljoprivreno zemljište zauzima oko 66% ukupne teritorije pedološkog sastava znatno kvalitetnijeg u odnosu na ostale regije Republike. Procenjeno je da se koristi svega oko 60% resursa poljoprivrednog zemljišta.

Stanje šumskog fonda

 

Od  ukupnih  šumskih površina  u  državnoj  svojini se nalazi    svega  3 055.74 ha, a u privatnoj svojini 6922,00 ha. Šume i šumsko zemljište u državnoj svojini zauzimaju 2 700,83 ha ili 97,01 %. Ukupna obrasla površina u državnom vlasništvu iznosi 2 836,43 ha, a ukupna neobrasla površina  219,83 ha. Od toga treba da se pošumi 91,76 ha.

Stepen šumovitosti opštine je 28 % i neznatno je veći od stepena šumovitosti Srbije 27,4 %, a po stepenu iskorišćenosti ovog resursa daleko je ispod republičkog proseka.

Najmanje je šuma na zemljištu I klase 8.95,33 ha, odnosno 0,1%, a najviše VI klase 2 850.96,21 ha, odnosno 31,45%.

Najviše površina pod šumama je u katastarskoj opštini Osečina 1.071.00,42, a najmanje u naselju Mionica 3.72,69 ha. Ukupna površina šuma i šumskog zemljišta u tridesetpet katastarskih opština  Mionice je 9 977,74 ha.

Stanje sastojina i očuvanosti je prilično nepovoljno. Izdanačke sastojine čine 38 % po površini, što je posledica razređenosti od 8 % ,devastiranih sastojina od 6 % i šikara i šibljaka od 5 %.

U Mionici dominiraju mešovite sastojine (58 % po površini) i čine ih šume bukve, hrasta kitnjaka, breze, sladuna, crnog graba, cera. Čiste sastojine (37 % po površini) su šume bukve, hrasta kitnjaka, cera, breze, bagrema, crnog bora, smrče.

Tabela 1. Čiste i mešovite sastojine, šikare i šibljaci u  Mionici

	P (ha)	P (%)
Ukupno čiste	1 052,28	37
Ukupno mešovite	1 644,09	58
Ukupno šikare	121,61	4
Ukupno šibljaci	18,45	1
Ukupno opština Mionica	2 836,43	100

Izvor:JP JP „Srbijšume“, Beograd, ŠG „Bornja“, Loznica, 20.12.2007).

Odnos liščarskih i četinarskih vrsta po zapremini  je 83,6:16,4 %. Od liščarskih vrsta najzastupljenija je bukva, a zatim hrast kitnjak i cer.Crni bor i jela su najzastupljenije vrste četinara.

Tabela 2. Pošumljene površine, 2005. Godina

	Pošumljeno (h)
	U šumi		Izvan šume
	Lišćari	Četinari	Liščari	Četinari
Republika Srbija Centralna Srbija Vojvodina Kolubarski okrug Mionica	1468,00 109,00 1359,00 – –	509,00 489,00 20,00 2,51 –	226,00 174,00 52,00 2,02 –	714,00 714,00 – 17,76 5,83

Izvor: Opštine u Srbiji, 2006, Republički zavod za statistiku

Ukupan plan obnavljanja i podizanja novih šuma, u državnoj svojini, u proširenoj reprodukciji iznosi 16,20 ha, a u prostoj reprodukciji iznosi 163,21 ha.

Godišnjim planom predviđeni su radovi na nezi šuma na 769,50 ha, u privatnom vlasništvu, pošumljavanje goleti na površini od 5,50 ha, melioracija degradiranih šuma na 2,00 ha, obnavljanje na 69,00 ha.

Plan korišćenja šuma u državnom vlasništvu predviđa da najzastupljenije vrste u planiranom prinosu budu: bukva (51,6 %), crni bor (10,5 %) i cer (4,3 %). Ukupan prinos od seče šuma u opštini iznosi 58 573,9 m³ , što čini jačinu zahvata od 15,4 % po zapremini i 46,4 % po desetogodišnjem zapreminskom prirastu. Time se  obezbeđuje trajnost prinosa.

Odnos plana gajenja i plana korišćenja šuma ukupno treba da obezbedi na svakih 1000 m³ bruto posečene mase uzgojne radove na 35,44 ha radne površine.

Šumska područja pod posebnom zaštitom

 

Na području teritorije opštine Mionica nalaze se Strogi prirodni rezervat  „Zabalac“ i Park prirode „Ribnica“ u okviru koga se nalaze Ribnička  i Šalitrena pećina.

„Ribnica“ je pod režimom kontrolisane zaštite (II stepena), sa ograničenim i kontrolisanim  korišćenjem prirodnih resursa u funkciji unapređenja stanja i prezentacije prirodnog dobra.

Tabela 3. Zaštićena prirodna dobra opštine Mionica

Prirodno dobro	Vrsta zaštite	Kategorija	Površina
Ribnica	Prirodni spomenik	I	28,00
Zabalac	Strogi prirodni rezervat	II	11,00

Izvor: Prostorni plan opštine Mionica, Strategija razvoja, uređenja i korišćenja

prostora-Knjiga 2, 2007.

„Zabalac“ je pod režimom saglasne selektivne zaštite (III stepen). To je strogi prirodni rezervat čiste sastojine breze sa pojedinačnim stablima bukve, jele, belog i crnog bora.

Propisani režim zaštite zabranjuje da se vrše promene, koje menjaju spontani prirodni razvoj staništa i životne zajednice. Nije dozvoljeno korišćenje šuma i šumskih proizvoda, lov, progon divljači, uništavanje flore i faune, ispaša stoke. Zabranjeno je i unošenje stranih vrsta drveća u sastav strogog prirodnog rezervata.

Autor: MPG71